Dynamiczna prowizja Uber: fałszywe deklaracje wprowadzają kierowców w błąd?
Uber to platforma, która od lat zdobywa popularność wśród kierowców i pasażerów. Wielu kierowców traktuje współpracę z Uberem jako istotne, a często jedyne źródło dochodów. Dlatego jakiekolwiek manipulacje w zakresie przychodów, prowizji czy innych kluczowych elementów współpracy stają się wysoce nieetyczne i wymagają szczególnego zbadania. Na swojej stronie internetowej Uber deklaruje, że prowizja, jaką pobiera od kierowców, wynosi średnio około 25% tygodniowo plus podatek. Jednak źródła zewnętrzne oraz analiza wielomiesięcznych rozliczeń kierowców wykazują, że rzeczywistość może być zgoła inna.
Deklaracje kontra rzeczywistość
Na oficjalnej stronie Ubera znajdujemy stwierdzenie: „Prowizja Ubera średnio wynosi 25%, co oznacza, że na każde 100 PLN zarobku kierowcy Uber pobiera 25 PLN. Tygodniowy raport przychodów jasno pokazuje wszystkie składniki”.
Równoczesnie Uber jednoznacznie deklaruje: „W przypadku promocji dla pasażerów, nie wpływa to na zarobki – strony trzecie (lub firma Uber) sponsorują cały koszt promocji.”
Dane analizowane w ramach przychodów kierowców mogą znacząco odbiegać od oficjalnych deklaracji firmy Uber. Dla lepszego zobrazowania tej rozbieżności przyjrzyjmy się przykładowemu rozliczeniu tygodnia jakie otrzymuje kierowca:
| Rodzaj przychodu/opłaty | Kwota (PLN) | Procent |
|---|---|---|
| Przychody (bez napiwków) | 467,72 | 60% |
| Podatki oraz opłaty dla stron trzecich | 59,52 | 8% |
| Promocje dla pasażerów | 55,73 | 7% |
| Kwota pobrana przez Uber | 203,01 | 26% |
| Suma opłat pobranych od pasażerów | 785,98 | 100% |
Na pierwszy rzut oka, prowizja wynosi 26% co łącznie z podatkiem daje 34%. Mimo tego przychód kierowcy stanowi zaledwie 60%. Co stało się więc z 6%? Czy aby napewno kierowca nie pokrywa kosztów promocji dla pasażerów?
Jak wynika z analizy podobnych rozliczeń, podawane wartości są często zaniżane poprzez pomijanie niektórych składników. Uśrednione dane z analiz wielu kierowców wskazują na rzeczywistą prowizję bliższą 32%, znacznie odbiegającą od deklarowanej średniej co w sposób istotny wplywa na przychody kierowców (oscylujace w okolicach 62%).
Brak możliwości jednoznacznego zweryfikowania prowizji lub innych składników wpływajacych na obniżenie przychodów kierowców prowadzi do sytuacji, w której kierowcy mogą nie zdawać sobie sprawy z rzeczywistych kosztów współpracy.
Mechanizm dynamicznej prowizji
Jednym z elementów wyjaśniających powstałe rozbieżności jest dynamiczna prowizja, o której nie znajdziemy jasno sprecyzowanych informacji na stronie Ubera. Zasadą dynamicznej prowizji jest zmienność, gdzie wysokość odciąganej kwoty zależy od liczby zamówień, regionu czy typu przejazdu. Ten brak przewidywalności powoduje, że kierowcy są zaskakiwani znacznie wyższymi kosztami niż wynikałoby z deklaracji.
Prawny aspekt wprowadzenia w błąd
Z punktu widzenia prawa, informowanie o „średniej prowizji 25% tygodniowo” może być odebrane jako wprowadzanie w błąd, szczególnie gdy praktyka odbiega od tej wartości. Zgodnie z polskim prawem konsumenckim oraz kodeksem cywilnym, strona zobowiązana jest do rzetelnego i pełnego informowania kontrahenta o warunkach współpracy. Deklaracje zamieszczane na stronie mogły wpłynąć na decyzje kierowców o nawiązaniu współpracy, co rodzi potencjalne roszczenia na podstawie nieuczciwej konkurencji (art. 3 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji).
Uber powinien się wytłumaczyć
Jeśli podejrzenia te okazałyby się trafne, kierowcy mają prawo domagać się wyjaśnień i rewizji prowizji pobieranych przez platformę. Niedopowiedzenia w tej sprawie są niekorzystne dla wizerunku firmy, szczególnie gdy nasilają się narzekania i protesty kierowców Uber na zbyt wysokie prowizje w zestawieniu do zarobków.
Na zakończenie, sprawa pozostawia otwarte pytania: czy Uber celowo unika jednoznacznej komunikacji w temacie prowizji? A może kwota 25% w rzeczywistości reprezentuje tylko wyjątek, a nie regułę? Wiarygodność deklaracji platformy powinna zostać zweryfikowana przez niezależne podmioty, organizacje kierowców, a w szczególnosci instytucje państwowe.
